هلیکو باکتر پیلوری خطرناک است اما در صورتی که پیگیری نشود .در واقع خود باکتری به تنهایی خطرناک نمی باشد اما عوارض ناشی از آسیب های ان بسیار خطرناک است و حتما باید افراد مبتلا تحت پیگیری و درمان قرار بگیرند .
این روزها با آدم هایی مواجه می شویم که چاقی شکمی دارند . اما وقتی دقیق تر نگاه می کنیم متوجه می شویم این چاقی ناشی از چربی دور شکم نیست بلکه ورمی است که در قسمت معده اتفاق افتاده است .
شاید به جرات بتوانم بگویم نیمی از مردمان در سراسر جهان درگیر این ورم معده هستند . اکثر این ورم از حضور یک نوع باکتری با نام های هلیکوباکتر ، هلیکو باکتر پیلوری یا اچ پیلوری در معده ناشی می شود . در صورت عدم درمان به موقع همین باکتری باعث بروز زخم های معده و اثنی عشر (قسمت ابتدایی روده کوچک ) می گردد . مکانیسم بیماری زایی این باکتری هنوز مشخص نیست . اما در التهاب مزمن معده و زخم معده و دوازدهه معمولا دیده می شود .
هلیکو باکتر در برابر ترشحات اسیدی معده حساس است ، بنابراین در عمق ترشحات مخاطی معده جایگزین می شود .
تا اینجا مقدمه ای از این باکتری و مشکلاتی که ایجاد می کند برای شما بازگو کردیم . در ادامه به بررسی تخصصی تر راجع به گونه باکتریایی آن ، روش های تشخیص و درمان را ذکر می کنیم .
عوارض مرتبط با اچ پیلوری ؟
- بروز زخم باز : زخم های کوچکی که توسط اچ پیلوری ایجاد شده است باعث نفوذ اسیده معده می گردد و به لایه محافظ و دوازدهه اسیب می زند و ایجاد زخم باز می کند
- التهاب پوشش معده : عفونت هلیکوباکتر پیلوری بافت معده را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث تحریک و تورم معده می گردد .
- بروز سرطان : عفونت هلیکو باکتر پیلوری یک عامل خطر قوی برای بروز بعضی از انواع خاص سرطان معده می باشد .
گونه باکتریایی هلیکو باکتر پیلوری
در طبقه بنذی باکتری ها ، بدین صورت می توان از آن نام برد که در گروه باسیل های خمیده و مارپیچی از جنس هلیکو باکتر و گونه پیلوری می باشد .پس به بیان ساده تر می توان گفت که عامل بیماری زا یک نوع باکتری می باشد . پس برای درمان آن حتما باید از آنتی بیوتیک استفاده کرد
هلیکو باکتر پیلوری در بارداری
نیمی از زخم های معده و اثنی عشر در اثر التهاب معده ناشی از هلیکو باکتر و نیمی دیگر آن در اثر مصرف مسکن هایی مانند پروفن ایجاد می شود . اما در حاملگی هیچ کدام از این 2 حالت شایع نمی باشند . زیرا ما در حاملگی نوعی اثر محافظتی از معده داریم . به بیان ساده تر مشکلات معده در دوران حاملگی کم می شود . این اثر محافظتی احتمالا از 3 علت زیر شایع می شود .
- ترشحات اسید معده کم می شود
- حرکات معده در بارداری کاهش می یابد
- ترشح موکوس معده به میزان قابل توجهی افزایش می یابد .
روش اصلی درمان بیماری در بارداری ریشه کن کردن هلیکو باکتر پیلوری و کنترل مصرف مسکن هاست که موجب آسیب به معده می شود .
هلیکو باکتر پیلوری در کودکان
اگر چه بروز این بیماری در بزرگسالان شایع می باشد و در بروز زخم های معده کودکان نقش مهمی را ایفا نمی کند اما در کشور هایی که از نظر سطح بهداشتی و اقتصادی ضعیف می باشند ، شیوع هلیکوباکتر در کودکان نیز بالا می باشد . در این کشور ها اکثر کودکان قبل از سن 10 سالگی به هلیکو باکتر پیلوری مبتلا می شوند .
پاتوژنز هلیکو باکتر پیلوری
همان طور که گفته شد بیماری زایی این باکتری یا میکرو ارگانیسم هنوز مشخص نمی باشد اما احتمالا از طریق نوشیدن آب و یا خوردن غذای آلوده وارد بدن می شود . همچنین این بیماری می تواند از فرد مبتلا به فرد سالم از طریق تماس نزدیک مثل بوسیدن نیز منتقل شود .
این باکتری ممکن است به سلول های معده و دواردهه که بخش ابتدایی روده می باشد آسیب برساند و موجب التهاب این سلول ها گردد . در نتیجه سلول های آسیب دیده در برابر اسید معده حساس تر می شوند و اسید معده منجر به بروز آسیب می گردد
علائم هلیکو باکتر پیلوری چیست؟
همان طور که گفتیم تقریبا نیمی از مردم در سراسر دنیا به این باکتری معده آلوده می باشند . اما نکته قابل توجه اینجاست که اکثر افراد مبتلا کاملا بدون علامت هستند و نمی دانند که این باکتری در دستگاه گوارش آن ها وجود دارد . علت این که چرغا این باکتری در بیشتر افراد علائمی ایجاد نمی کند هنوز نامشخص می باشد .
علائم هلیکو باکتر شدید چیست ؟
اکثر مشکلات معده ،ادم ها و زخم های معده و دوازدهه ناشی از حضور باکتری اچ پیلوری می باشد . در افراد علاتمدار شیوع علامت ها به ترتیب زیر است :
- درد یا سوزش در ناحیه معده که این درد هنگام گرسنگی یا خالی بودن معده تشدید می شود . اکثر درد ها بعد از خوردن غذا در شب ظاهر می شود . این درد ها ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت و حتی روزها و یا هفته ها طول بکشد .
- حالت تهوع و استفراغ که ممکن است شامل استفراغ خونی نیز باشد .
- از دست دادن اشتها . این حالت در بوتاکس معده نیز اتفاق می افتد
- آروغ زدن مکرر
- نفخ
- کاهش وزن که به ناخواسته و بدون برنامه ریزی می باشد .
- مدفوع تیره که به دلیل احتمال حضور خون اتفاق می افتد
تشخیص و انجام تست عفونت اچ پیلوری
سه راه تشخیص متفاوت برای شناسایی حضور این باکتری در بدن شما وجود دارد . اما نکته قابل تامل و ضروری در مورد تشخیص اچ پیلوری در بدن این می باشد که به دلیل بروز علائم در افراد مبتلا حتی در حضور باکتری ، بهتر است کلیه افراد در برابر آن غربالگری شوند و با انجام تست مطمئن شوند که مبتلا به ان نمی باشند و در صورت ابتلا نسبت به درمان به موقع ان اقدام کنند تا غاز بروز عوارض شدید و ناگوار جلوگیری شود .
تست تنفسی اچ پیلوری
در این نوع تست شما در محیط آزمایشگاه در یک کیسه فوت می کنید ، سپس به شما محلولی داده می شود . بعد از نوشیدن آن مجدد در کیسه فوت می کنید . سطح دی اکسی کربن ننفس شما قبل و بعد از نوشیدن محلول اندازه گیری می شود . اگر سطح دی اکسید کربن افزایش پیدا کند نشان دهنده حضور هلیکو باکتر در بدن شما می باشد .
تست مدفوع
در این نوع تست ، حضور هلیکو باکتر را در مدفوع شما بررسی می کنند . این تست هم در شرایط آزمایشگاهی انجام می شود هم می توان با تهیه کیت اچ پیلوری از فروشگاه رپید تست به راحتی و در کوتاه ترین زمان این آزمایش را در منزل انجام داد .
با توجه به این که اکثر موارد بدون علامت هستند غربالگری با این روش به دلیل مقرون به صرفه بودن و هزینه های بالا سایر تست ها از بهترین موارد شناسایی می باشد .
اندوسکوپی
احتمالا شما حداقل یک بار نام اندوسکوپی را شنیده اید . روشی سخت ، پر هزینه اما دقیق که بدین صورت انجام می شود . پزشک متخصص از طریق دهان یک لوله منعطف را وارد بدن شما می کند و این لوله را تا معده و قسمت ابتدایی روده با همان دوازدهه ادامه می دهد . سپس قطعه کوچکی از بافت این قسمت ها ا برای شناسایی حضور اچ پیلوری برداشت می کند .
در این مقاله سعی کردیم به طور کامل راجع به اچ پیلوری ، بیماری زایی و روش های تشخیص آن صحبت کنیم . در روز های اتی راجع به درمان این باکتری و عوامل تشدید کننده ان نیز مقاله دیگری منتشر می کنیم . امیدوارم این مبحث مورد توجه شما قرار گرفته باشد .
منابع :
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/h-pylori/symptoms-causes/syc-20356171
