حال بعد از تمام مشکلات ویروس کرونا همه دیگر با بیماری هایی که از حیوانات به انسان سرایت می کند آشنا شده ایم و اینکه آبله میمون چه ویروسی است موضوع بحث این مقاله ماست
مدت زمانی می شود که هشدار های جامعه بهداشت برای جدی گرفتن خطر انتقال بیماری آبله میمون مشاهده می گردد . با توجه به پیش زمینه بیماری ویروسی قبلی که هنوز نیز از شر آن خلاص نشده ایم نگرانی ها برای مواجه با این نوع بیماری که با نام انگلیسی Monkeypox شناخته می شود بطور فزاینده ای بیشتر شده است
ویروس آبله‌میمون توسط حیواناتی از جمله پستانداران و جانداران حمل و تکثیر می شود . هم خانواده بودن با آبله مرغان باعث گشته در بسیار مواقع با آن اشتباه گرفته شود
طی ۵ دهه گذشته، آبله میمون در ۱۰ کشور آفریقایی و ۴ کشور غیرآفریقایی شیوع پیدا کرده است. محققان به این نتیجه رسیده بودند که پایان واکسیناسیون منظم آبله و جنگل‌زدایی که موجب تماس بیشتر بین انسان و حیوانات آلوده به ویروس آبله شده است، آبله میمون را گسترش داده است.
در ادامه این مقاله در مورد اینکه ابله میمون چه ویروسی است و چه علائمی دارد و چطور می توان ابتلا به آن را تشخیص داد و در چه وضعیت از سرایت ایران و جهان قرار داریم.
آبله میمون چیست ؟
آبله میمونی اولین بار توسط فردی به نام پربن فون مگنوس در کپنهاگ، دانمارک در سال ۱۹۵۸ در میمون مکاک دم‌دراز که به عنوان حیوانات آزمایشگاهی استفاده می‌شدند، شناسایی شد.
در سال ۲۰۰۳ چند سال بعد از شناسایی آن در ایالات متحده در سگ‌های دشتی که از یک موش کیسه ای وارداتی گامبیایی آلوده شده بودند مجدد ردیابی شد.
ویروس آبله‌میمون باعث ایجاد این بیماری در پستانداران و سایر جانوران می‌شود. این ویروس عمدتاً در مناطق جنگل‌های بارانی استوایی مرکز و غرب آفریقا یافت می‌شود.
آبله میمون یک زئونوز ویروسی (ویروسی است که از حیوانات به انسان منتقل می شود) با علائمی بسیار شبیه به علائمی که در گذشته در بیماران آبله دیده می شد، اگرچه از نظر بالینی شدت آن کمتر است.
این بیماری توسط ویروس آبله میمون که متعلق به جنس orthopoxvirus از خانواده Poxviridae است ایجاد می شود.
دو دسته ویروس آبله میمون وجود دارد:
- کلاد آفریقای غربی
- کلاد حوضه کنگو (آفریقای مرکزی)
نام آبله میمون از کشف اولیه ویروس در میمون ها در یک آزمایشگاه دانمارکی در سال 1958 سرچشمه می گیرد. اولین مورد انسانی در یک کودک در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال 1970 شناسایی شد
آبله میمون در کدام مناطق بیشتر است
ویروس آبله میمون عمدتاً در مناطق گرمسیری، روستایی مرکز و غرب آفریقا گزارش شده است
طبق گزارشات مورد استناد بیشترین شیوع این ویروس از سال 1970، در کشورهای زیر بوده است
- بنین
- کامرون
- جمهوری آفریقای مرکزی
- ساحل عاج
- جمهوری دموکراتیک کنگو
- گابن
- لیبریا
- نیجریه
- جمهوری کنگو
- سیرا لئون
- سودان جنوبی
و البته در صدر آمار بیشتر موارد عفونت در مناطق روستایی جمهوری دموکراتیک کنگو رخ داده است.
شیوع بیماری در ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ در فروشگاه حیوانات خانگی که در آن جوندگان وارداتی از غنا فروخته می‌شد، ردیابی شد. شیوع آبله‌میمون در ۲۰۲۲ نشان‌دهندهٔ اولین شیوع انتقال گستردهٔ جامعه در خارج از آفریقا است که در مه ۲۰۲۲ در بریتانیا آغاز شد و موارد بعدی در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا تأیید شد.
ناقل اصلی بیماری ناشناخته است. گمان می رود که جوندگان آفریقایی در این امر دخیل باشند
فروشگاه رپید تست تاکیید می کند اگر در این مناطق زندگی می کنید یا به آنها سفر می کنید ، حتما نکات ایمنی را رعایت کنید. از تعامل با حیواناتی که ممکن است به آبله میمون مبتلا شوند خودداری کنید. به همین ترتیب، از تعامل با افرادی که ممکن است در معرض ویروس قرار گرفته اند خودداری کنید
علائم ابله میمون
علائم آبله میمون مشابه علائم آبله معمولی است. اما یک فرقی که وجود دارد این است که علائم آبله میمون معمولا خفیف تر است.
پس از ابتلا به این ویروس ، ممکن است 5 تا 21 روز طول بکشد تا علائم در بدن فرد ظاهر شود اما به طور معمول دوره نهفتگی اولین علائم در بسیاری از موارد 7 تا 14 روز طول می کشد.
علائم اولیه ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- تب ، که معمولاً اولین علامت است
- سردرد
- دردهای عضلانی
- كمر درد
- خستگی
- لرز
- غدد لنفاوی متورم ، همچنین به عنوان لنفادنوپاتی شناخته می شود
پس از ایجاد تب، بثورات پوستی معمولاً 1 تا 3 روز بعد ظاهر می شود. بثورات معمولاً موارد زیر را تحت تأثیر قرار می دهد:
- چهره که رایج ترین محل برای مشاهده است
- کف دست
- کف پا
- دهان
- دستگاه تناسلی
- چشم ها، از جمله ملتحمه و قرنیه
بثورات شامل ضایعاتی است که به ترتیب زیر ایجاد می شوند:
- ماکول ها یا ضایعات مسطح تغییر رنگ
- پاپول ، یا ضایعات کمی برجسته
- وزیکول یا برجستگی با مایع شفاف
- پوسچول یا برجستگی با مایع زرد رنگ
- دلمه ها
پس از خشک شدن ضایعات و پوسته پوسته شدن، می ریزند.
علائم آبله میمون معمولاً 2 تا 4 هفته طول می کشد و بدون درمان از بین می رود
راه های سریت بیماری آبله میمونی
این بیماری از طرق مختلفی سرایت پیدا می کند که در شکل کلی از طریق تماس مستقیم با مواد زیر حیوان یا انسان مبتلا به عفونت پخش می شود:
- خون
- مایعات بدن
- ضایعات پوستی یا مخاطی
- قطرات تنفسی برای تماس انسان با انسان
این مواد می توانند از طریق تنفس، غشاهای مخاطی یا پوست شکسته وارد بدن شوند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) می گوید که شیوع فرد به فرد بسیار کم است.
هنگامی ویروس به شخص دیگر منتقل می شود که معمولاً تماس طولانی مدت چهره به چهره و قطرات تنفسی بزرگ رو در رو با فرد مبتلا داشته باشید .برای این انتقال بیماری باید در شعاع کمتر از 2 متری با فردی باشید.
انتقال همچنین می تواند از طریق:
- نیش و خراش ناشی از حیوانات آلوده
- خوردن گوشت حیوان آلوده
- تماس با وسایل شخصی یک فرد آلوده مانند رختخواب و ملحفه فرد
Monkeypox چگونه درمان می شود؟
در حال حاضر هیچ درمانی برای آبله میمون وجود ندارد. با این حال، آبله میمون خود محدود کننده است، به این معنی که می تواند بدون درمان بهبود یابد.
برخی از داروها را می توان برای کنترل شیوع و جلوگیری از گسترش بیماری استفاده کرد. آنها عبارتند از:
- واکسن واکسینیا (واکسن آبله)
- گلوبولین ایمنی واکسینیا (VIG)
- داروهای ضد ویروسی (در حیوانات)
طبق گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO) واکسن آبله تقریباً است 85 درصدمنبع مورد اعتماد در جلوگیری از ایجاد آبله میمون موثر است. اگر در کودکی واکسن آبله را دریافت کرده اید و به ویروس آبله میمون مبتلا شده اید، علائم شما ممکن است خفیف باشد.
در سال 2019، واکسنی برای پیشگیری از آبله و آبله میمون تایید شد. اما هنوز به طور گسترده در دسترس عموم نیست
راه تشخیص ابتلا به Monkeypox
اگر شما جزء گروه پر خطر ابتلا به این بیماری هستید باید حتما به صورت مداوم و مخصوصا در زمان پیک این بیماری نسبت به ان غربالگری شوید
در زیر عده ای را که شرایط پر خطر دارند برای شما مثال می زنیم که اینها شامل:
- با افرادی که به آبله میمون مبتلا شده اند زندگی کنید
- در اطراف افرادی که آبله میمون دارند کار کنید
- به کشوری سفر کرده اند که آبله میمون در آن شایع تر است
- با حیوانات وارداتی تعامل داشته اند
- نیش یا خراش را از حیوانات آلوده دریافت کرد
- خوردن گوشت نیمه پخته یا سایر محصولات حیوانات آلوده
- از یک جنگل بارانی استوایی دیدن کنید یا در نزدیکی آن زندگی کنید
پزشکان آبله میمون را با چندین روش تشخیص می دهند:
- تاریخچه پزشکی. این شامل سابقه سفر شما می شود که می تواند به پزشک کمک کند تا خطر شما را تعیین کند.
- تست های آزمایشگاهی این شامل آزمایش مایع از ضایعات یا دلمه های خشک است. این نمونه ها را می توان با استفاده از آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) از نظر وجود ویروس بررسی کرد.
- بیوپسی بیوپسی شامل برداشتن یک تکه از بافت پوست و آزمایش آن برای ویروس است.
آزمایش خون معمولا توصیه نمی شود. به این دلیل که ویروس آبله میمون برای مدت کوتاهی در خون باقی می ماند. بنابراین، این یک آزمایش دقیق برای تشخیص آبله میمون نیست
توصیه حجاج برای ابتلا به آبله میمونی
با توجه به اینکه حجاج و زائران کربلا و عتبات عالیات در خارج از کشور هستند و ممکن است آن کشورها از لحاظ شرایط بهداشتی چندان مناسب نباشند، توصیه می کنیم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آبله میمونی دست‌های خود را به طور مرتب با آب و صابون بشویید یا از یک ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل استفاده کنید و فقط گوشتی بخورید که کاملا پخته شده باشد.
به حیوانات وحشی یا ولگرد به خصوص حیوانات مرده نزدیک نشوید، به هیچ حیوانی (اعم از اهلی و یا وحشی) که بیمار به نظر می‌رسد نزدیک نشوید. همچنین گوشت حیوانات وحشی و شکار را نخورید و به آنها دست نزنید. از لباس، حوله و رختخواب شخصی استفاده کنید و به صورت مشترک با افراد دیگر استفاده نکنید.
با افرادی که حالشان خوب نیست و یا بیمار به نظر می‌رسند به خصوص اگر بر روی بدن دارای بثورات پوستی به صورت جوش‌های تاولی هستند تماس نزدیک نداشته باشید و از آنها فاصله بگیرید.
آبله میمونی، معمولاً با علائم شبیه آنفلوانزا مانند تب، بدن درد و بزرگ شدن غدد لنفاوی آغاز و بعد دانه‌های پوستی شاخص بیماری در چندین نقطه بدن ظاهر می‌شود که اغلب صورت و دست‌ها و پاها را در بر می‌گیرید.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، نوع ویروس آبله میمونی که در شیوع اخیر در آمریکا و کشورهای دیگر از خارج از آفریقا در حال چرخش است به دسته «آفریقای غربی» این ویروس تعلق دارد. در شیوع‌های گذشته این سویه ویروس حدود یک درصد از مبتلایان درگذشته‌اند درحالی‌که در موارد شیوع سویه دیگر ویروس به نام سویه «حوضه کنگو» میزان مرگ ومیر تا ۱۰ درصد رسیده است.
