این روزها واکسیناسیون کرونا سرعت بیشتری یافته و در هر دوره گروه سنی پایین تری را برای انجام واکسیناسیون کرونا فراخوانی می کنند .در این میان تزریق دو نوع واکسن سینوفارم و کو برکت در مراکز بصورت انتخابی انجام می گردد.
این خود نشانی بسیار مهم از تامین میزان لازم از واکسن می باشد و همینطور شرایط انتخاب برای افراد که خیالشان راحت تر شده و اشتیاق افراد برای مراچعه به مراکز منخب و ثبت نام ساده تر گردد
تا به امروز در کشور ما 4 نوع واکسن توسط وزارت بهداشت مورد توزیع قرار گرفته است که آنها با اسامی
- اسپوتنیکوی
- آسترازنکا
- سینوفارم
- کو برکت
شناخته می شود که در سه نوع ابتدایی محصول خارجی بوده و مورد چهارم توسط شرکت ایرانی تولید و عرضه گردیده است
با توجه به محدودیت های عرضه دو نوع اول هم اکنون واکسن سینوفارم و کوبرکت در مراکز برای عموم دردسترس است و ما در این نوشته قصد داریم در مورد اینکه سینوفارم بهتر است یا برکت نکاتی را از دید یک متخصص عنوان کنیم
چرا انتخاب واکسن مهم است؟
اگر بخواهیم بدانیم واکسن چکار می کند در ابتدا باید بدانیم چطور ساخته می شود .
برای ساخت واکسن ویروس را از بین بردند و سطح آنتی ژن این ویروس را خالص و آماده کردند؛ هنگامی که به بدن ما تزریق میشود، بدن آن را شناسایی میکند و آنتی بادی علیه آن تولید میکند و سپس در مواجهه با ویروس اصلی این آنتی بادیها از ما دفاع میکنند.
این روش قدیمی و شناخته شدهای است که بسیاری از واکسنها با این متد تهیه شدهاند و در کشور عزیزمان ایران نیز قدمت طولانی دارد.
حال اینجا این مطالب مهم می گردد که چرا نتخاب نوع واکسن مهم است
واکسن سینوفارم کجایی است؟
واکسن سینوفارم بسیار زودتر به بازار آمده و ماههاست که استفاده میشود؛ این واکسن فازهای مختلف را طی کرده، اطلاعاتش منتشر شده و تاییدیه سازمان بهداشت جهانی را دارد؛ سینوفارم عوارض خاصی نداشته و در مراحل ابتدایی علائم مبنی بر ایجاد آنتی بادی از خود نشان داد اما با گذشت زمان و تکرار تزریق نظرات متفاوتی ارائه می گردد.
نگرانی از اثر بخشی واکسن سینوفارم در افراد مسن
دو محقق مجارستانی با انجام تحقیقاتی عنوان کردند که واکسن سینوفارم (Sinopharm) محافظت ضعیفی در برابر ویروس بیماری کووید-۱۹ در میان افراد مسن ایجاد میکند به همین دلیل برای دهها کشور که از این واکسن شرکت چینی برای آسیبپذیرترین جمعیت خود استفاده کردند، سوالاتی ایجاد شده است.
این واکسن دارای دو دوز مشابه است که توسط شرکت سینوفارم ساخته شده است. نتایج تحقیقات شرکت دولتی چینی نشان داد که تقریبا همه شرکتکنندگان در آزمایشهای بالینی مرحله آخر زیر ۶۰ سال بودند اما محققان گفتند: شواهد کافی برای اثبات اینکه آیا واکسنها در افراد مسن کارایی دارند، وجود ندارد بلکه بهطور کلی مشخص شد که
بررسی نمونههای خون گرفته شده از ۴۵۰ نفر در مجارستان حداقل دو هفته پس از دریافت دوز دوم واکسن سینوفارم نشان داد که ۹۰ درصد افراد زیر ۵۰ سال دارای آنتیبادی محافظ هستند اما این میزان با افزایش سن کاهش یافت و ۵۰ درصد افراد بالای ۸۰ سال چنین محافظتی نداشتند.
این تحقیق توسط منتشر شده، اما هنوز توسط سایر دانشمندان بررسی نشده است. متخصصان اعلام کردند که آنها با روش مطالعه واکسن تولید شده توسط موسسه محصولات بیولوژیکی سینوفارم پکن (Sinopharm’s Beijing) مشکلی ندارند.
جین دونگ یان، ویروسشناس دانشگاه هنگکنگ که در این تحقیق شرکت نداشت، گفت: «این مورد بسیار بسیار نگران کننده است که افراد در معرض خطر پاسخ آنتیبادی ضعیفی داشته باشند.»
سطح آنتیبادیها معیار مستقیمی برای میزان محافظت از شخص در برابر کووید-۱۹ نیستند، اما شواهد زیادی ارائه میدهد که آنها شاخص خوبی هستند. یک کارشناس هشدار داد که انتخاب کیتهای آزمایشی تشخیص کرونا نیز میتواند دقت اندازهگیریها را محدود کند.
کمیسیون ملی بهداشت چین از اظهار نظر در مورد این مطالعه خودداری کرد و گفت که فقط به مطالعات دولتها یا موسسات تحقیقاتی بزرگ پاسخ میدهد.
البته این نخستین بار نیست که سوالاتی در مورد کارآیی این واکسن مطرح میشود.
اثر بخشی برکت بالاتر از سینوفارم است؟
مینو محرز، مسؤول ارزیابی علمی واکسن ایرانی در مورد واکسن برکت عنوان نمودند که کو برکت با همان متد واکسن سینوفارم تولید شده، اثربخشی خوبی نشان داده و عوارض خاصی نداشته است؛ نتایج فاز یک این واکسن منتشر و چاپ شده و نتایج فازهای دیگر هنوز در حال آمادهسازی و انتشار است.
هیچ کدام از این دو واکسن دادههای خود را در مورد اثربخشی بر کرونا دلتا بیرون ندادند؛ این دادهها در مورد واکسنهای دیگر مانند فایزر، مادرنا و آسترازنکا بیرون آمده است.
واکسن برکت به نوعی پیشرفته تر سینوفارم بوده شاید در آینده نزدیک اطلاعات کامل واکسن برکت را داشته باشیم و اولویت با این واکسن باشد، اما اکنون مسئلهای که وجود دارد سریعتر واکسینه شدن عموم مردم و به ویژه کسانی است که بدنشان ایمنی ندارد.
محرز گفت افرادی که در معرض بیماری و خطرات بیشتر آن هستند باید در اولین اولویت واکسینه شوند و توجه کنید که واکسن را برای عدم ابتلا تزریق نمیکنیم؛ بلکه برای جلوگیری از بروز موارد شدید بیماری و جلوگیری از گردش بیماری در جامعه تزریق میشود.
البته برای تشخیص میزان اثر بخشی برکت باید مقدار زمان بیشتری بگذرد و همینطور این واکسن برای افراد متعدد و جامعه آماری مناسبی برای مشاهده نتیجه قطعی در شرایط مختلف مشاهده کرد
سینوفارم به میزان بسیار زیادتری از واکسن تازه از راه رسیده برکت تزریق شده و هنوز برای مقایسه و در ترازو قرار دادن اثر بخشی سینوفارم و کو برکت بسیار زود به نظر می رسد.