معتادا نمیگیرن از کجا آمد؟
معتادا کرونا نمی گیرن یک جمله ای که در دهان همه افتاد در یک ویدئو اینستاگرامی برای بارهای ابتدایی وایرال شد.این جمله برای مدت ها در دهان همه بود و این طنز از سوی دیگر موجب سوء استفاده و توجیح مصرف مواد مخدر گشت.
معتادانی که به هر دلیل به دنبال توجیح مصرف مواد مخدر خود می کنند نقل قول مناسبی برای فرار پیدا کرده و از طرف دیگر ترقیب افراد به مصرف مواد یک بخش دیگری است که سوداگران برای فروش بیشتر از آن استفاده می کنند
هنوز هم با گذشت بیش از یکسال از پاندومی کرونا بسیاری افراد برا این باور هستند که مصرف مواد مخدر از جمله تریاک و شیره می تواند در جلوگیری از ابتلا به کرونا مفید باشد
سوی دیگر اینکه تریاک و مشتقات آن نقش موثری در درمان بیماری کرونا دارد و افرادی که معتاد هستند کرونا بر آنها اثر چندانی نخواهد داشت.
شاید هنوز برای قضاوت این مورد بسیار زود باشد و نیاز به تحقیق و بررسی بیشتری باشد تا نتیجه مناسبی بدست آید اما در این نوشته نظرات افراد و محققان که در این زمان توانسته اند با داده های کنونی به نتیجه ای برسند را برای شما نشر می دهیم
تاثیر تریاک در پیشگری و درمان کرونا
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر با بیان اینکه مصرف تریاک در پیشگیری از کرونا، کنترل بیماری و درمان آن هیچ جایگاهی ندارد، گفت: با اجرای طرحهای جمعآوری معتادان متجاهر، مشخص شد معتادان نیز مبتلا به کرونا میشوند و می توانند به نوع وخیم آن نیز مبتلا شوند، زیرا آنها دچار ضعف سیستم ایمنی هستند و مواد مخدر موجب ضعف سیستم ایمنی میشود؛ به طور مثال در نوروز امسال تست PCR کرونا معتادان بیش از جمعیت نرمال، مثبت شد.
دکتر رضا تویسرکانمنش در گفتوگو با ایسنا، ضمن ارائه توضیحاتی درباره تاثیر استفاده از تریاک در درمان کرونا بیان کرد: مطالعات داخلی و بینالمللی در این زمینه وجود دارد که نشان میدهد مصرف تریاک به طور قطعی در پیشگیری از کرونا هیچ جایی ندارد و نه تنها باعث پیشگیری نمیشود، بلکه ریسک ابتلا و فرم وخیم بیماری را بالا میبرد.
وی با اشاره به مطرح شدن شایعاتی در اوایل دوران شیوع کرونا مبنی بر اینکه «معتادان کرونا نمیگیرند» یادآور شد:
طنزی شایع شده بود که معتادان کرونا نمیگیرند، ما در آن زمان دادههایی نداشتیم اما اجرای طرحهای جمعآوری معتادان متجاهر که صورت گرفت، مشخص شد معتادان نیز مبتلا به کرونا میشوند و می توانند به نوع وخیم آن نیز مبتلا شوند، زیرا آنها دچار ضعف سیستم ایمنی هستند و مواد مخدر موجب ضعف سیستم ایمنی میشود؛ به طور مثال در نوروز امسال تست PCR معتادان بیش از جمعیت نرمال مثبت شد.
تویسرکانمنش با اشاره به تاثیر مصرف تریاک در درمان بیماری کرونا ادامه داد: در درمانهای علامتی مواد مخدر به ویژه تریاک طبیعتا بر روی تسکین درد تاثیر دارد و قویترین مسکنی که در علم پزشک در اختیار داریم مسکنهایی مانند مورفین هستند.
مرفین آخرین تیر ترکش تجویز درد
افرادی که جراحی سنگینی انجام دادهاند مانند پروتز استخوان پا، به آنها مورفین میدهیم، لذا مواد در تسکین درد جایگاه دارند اما برای بیماریهای ساده و دردهای معمول هیچگاه مورد استفاده قرار نمیگیرند چراکه مضرات آن بیشتر است.
مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر گفت: زمانی که مجبور باشیم، مانند اینکه فردی با سنگ کلیه به ما مراجعه کرده و یا سکته کرده و دارای درد زیاد قفسه سینه است نمیتوان از مسکنهای معمول استفاده کرد.
آخرین تیر ترکش این است که از مخدرها مانند مورفین و پتدین و… استفاده کنیم، لذا هیچگاه داروی مخدر در درمان بیماریهای ویروسی برای بیمار تجویز نمیشود که مثلاً تریاک بخورد یا مصرف کند و حتی برای او قرص کدویین نیز تجویز نمیکنیم زیرا این مواد باعث سوء مصرف، اعتیاد و وابستگی خواهد شد.
تویسرکانمنش در پاسخ به این سوال که چرا در ترکیبات شربت گیاهی آلرگارد تریاک مورد استفاده قرار گرفته است؟ گفت: این سوال باید از وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو شود که آیا تریاک در ترکیبات گیاهی که در داروی مذکور نوشته شده تاثیری در درمان بیماری دارد یا خیر و چرا مورد استفاده قرار گرفته است؟.
وی افزود: میزان مخدر رقیق و خفیف در شربتهای سرفه مانند شربت دکسترومتورفان یا اکسپکتورانت و کدئین وجود دارد که در موارد خاص برای تسکین سرفه و یا درد داده میشود.
همچنین قرص دیفینوکسیلات که برای اسهالهای غیرمیکروبی استفاده میشود نیز نوعی ترکیب مخدر صناعی تحت کنترل است اما این داروها تحت نظر پزشک و با نسخه و در موارد خاص و علمی قابل تجویز است.
به گفته مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با موادمخدر، در درمان کرونا به ویژه در نوع سرپایی مصرف خودسرانه تریاک که به صورت استنشاقی یا خوراکی مورد استفاده قرار گیرد تحت هیچ شرایطی توصیه نمیشود.
تویسرکانمنش تاکید کرد که تریاک نه تنها در پیشگیری بلکه در درمان کرونا هم جایگاهی ندارد و اگر این دیدگاه بسیار غلط در جامعه ترویج شود که تریاک کوچکترین اثری دارد، ضررهای آن بیشتر است و ما با سونامی افرادی که از ترس کرونا به دام اعتیاد میافتند، مواجه میشویم.
وی یادآور شد:
مصرف تریاک در پیشگیری از کرونا، کنترل بیماری و درمان آن هیچ جایگاهی ندارد و اگر وضعیت را بدتر نکند، بهتر نخواهد کرد.
کرونا مصرف تریاک و الکل را بسیار بالا برد
یک روانشناس با اشاره به افزایش اعتیاد در دوران پاندمی کووید ۱۹، اظهار کرد: مطابق با پژوهشها، در یک سال اخیر به دلیل رشد قابل ملاحظه تجربه استرس، مصرف برخی مواد روان گردان نظیر تریاک و الکل در جهان افزایش داشته است.
مطابق با تحقیقات از جمله مواردی که مصرف مواد روانگردان را تسهیل میکند تجربه هیجانات منفی نظیر استرس و اضطراب است.
دلایل روانی افزایش مواد روان گردان در پاندمی کووید ۱۹
در شرایطی که افراد تجربه مزمن هیجانات منفی نظیر استرس را داشته باشند امکان مصرف مواد روانگردان نیز افزایش پیدا میکند. در یک سال اخیر نیز تجربه استرس در میان افراد رشد قابل ملاحظهای داشته است. در ایران نیز مطابق با تحقیقات این هیجانات منفی به ویژه در میان کادر درمان افزایش پیدا کرده است.
مصرف مواد تجربه علائم ابتلا به این بیماری را خفیف کرده و افراد با مصرف مواد در واقع نوعی خوددرمانی میکنند و تجربه این هیجانات منفی ناسالم را کاهش میدهند. غافل از اینکه همین امر منجر به وابستگی و نهایتا ایجاد مشکلی بزرگتر میشود.
این نکته هم قابل تاکیید است که در طول پاندمی کووید ۱۹، افرادی که در دوران درمان وابستگی به مواد روانگردان بودند مورد غفلت واقع شدند.
افرادی که تحت درمان مواد روانگردان بودند به دلایل مختلف خدمات را با کیفیت لازم دریافت نکردند. برای مثال در یکی از درمانها افراد به صورت گروهی و با حضور در کلینیکها درمان میشوند که در پاندمی کووید ۱۹ امکان حضور افراد میسر نشد و همین امر امکان لغزش این افراد و بازگشت آنها به مواد روان گردان را فراهم کرد.
از سوی دیگر باور غلطی در بین مردم وجود داشت که مصرف مواد روانگردان در پیشگیری از کووید ۱۹ موثر است. بسیاری از افرادی که درگیر مصرف مواد بودند این باور را داشتند از این رو سازمان بهداشت جهانی در گزارشی اعلام کرد که مصرف روان گردانها نه تنها از کووید ۱۹ پیشگیری نمیکند بلکه مشکلاتی را نیز در این مسیر اضافه میکند.
تاثیر شیوع ویروس کرونا بر مراجعان مراکز درمان اعتیاد
از آغاز شیوع این اپیدمی، دستورالعملهای بهداشتی برای مراکز درمان اعتیاد تدوین و توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ شد.
رعایت اصول بهداشتی نظیر حفظ فاصله اجتماعی کارکنان با بیمار از طریق کیسههای جداکننده و استفاده از ماسک در تمامی مراکز درمان اعتیاد مورد تاکید قرار گرفت.
شمار مراجعان مراکز درمان اعتیاد اما با شیوع این بیماری تغییر نیافته و فرآیند مراجعه به این مراکز همانند گذشته است. ارائه خدمات درمان هم به منظور پیشگیری از وقفه در معالجات در حال حاضر با بهرهگیری از امکانات فضای مجازی همراه شده است.
متاسفانه این باور غلط که “معتادان به ویروس کرونا مبتلا نمیشوند” با شیوع این ویروس مطرح شد و برخی مراجعان مراکز نیز در این خصوص گفت وگو میکنند، اما براساس مشاهدات معتادان نیز به این بیماری مبتلا و برخی از مراکز اپیدمی را هم تجربه کردهاند.
در خصوص آثار روانی بیماری کرونا بر بهبودیافتگان کرونا که با معضل اعتیاد دست وپنجه نرم میکنند، باید گفت که برخی بهبودیافتگان کرونا (فارغ از بیماری اعتیاد) خلق افسرده را تجربه میکنند. ابتلا به نوع شدید این ویروس با کاهش سطح اکسیژن میتواند پس از بهبود نیز با خستگی، آزردگی، اضطراب و افسردگی همراه باشد.
همزمان با شیوع کرونا(اسفند سال گذشته)، ادعایی با این مضمون که «معتادا کرونا نمی گیرن» منتشر و همین ادعا سبب سوءاستفاده کاسبان و فروشندگان مواد مخدر شد.
اما تحقیقات بعدی مشخص کرد معتادان بیش از سایر افراد، مستعد ابتلا به ویروس کرونا هستند.
اسکندر مومنی دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر نیز گفت: روزهای اولی که کرونا شیوع پیدا کرد، محققان نسبت به این موضوع اطلاعات کمی داشتند. به همین دلیل این شایعه پخش شد، اما بعد از آن متوجه شدیم که قاچاقچیان بین المللی مواد مخدر این شایعات را پراکنده کردهاند.
سرهنگ عبدالوهاب حسنوند رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران بزرگ نیز ۲۹ مهر سال جاری از ابتلای بیش از ۲۰۰ معتاد متجاهر به کرونا خبر داد.