فکرش را بکنید آزمایش تشخیص اعتیاد طوری بشود که با نگاه انداختن فرد در یک دستگاه و از روی مردمک چشم برای چند ثانیه دستگاه در چاپگر خود بنویسد که فرد چه مواد مخدر هایی را مصرف کرده و چند روز از مصرف آنها می گذرد
هر چند الان باور این اتفاقات خیلی سخت به نظر نمی رسد اما در واقع اینکه تمام آزمایشگاه ها به این دستگاه ها مجهز شوند کمی دور از انتظار می رسد.
اما ما ی خواهیم بگویم که حدود 12 سال سال پیش در همین ایران عزیز یک سری از محققان دست به همچین تحقیقی زدند و غریب نیستید موفق شده اند
عزیزان مصرف کننده مواد مخدر و بیماران اعتیاد اگر در حال خواندن این متن می باشند حتما دلهره ای آنها را فرا خواهد گرفت چون تا پیش از این هنگامی که باید آزمایش اعتیاد استخدام و یا تست اعتیاد ازدواج و دیگر موارد را در پیش روی خود داشتند به فکر راه های منفی کردن تست اعتیاد می افتادند
تا شاید با تعویض نمونه ای یا خوردن کاربن قبل آزمایش شاید پوششی بر این مشکل گذاشته و برای مدتی شاید کوتاه فرصتی برای ترک اعتیاد پیدا کنند
چرا تشخیص اعتیاد از روی چشم
از آنجا که همه گیری فعلی سوء مصرف مواد مخدر همه سطوح جامعه را درگیر کرده است ، دولت ها به کمک پزشکان و متخصصین بهداشت به طور فزاینده ای برای شناسایی ، نظارت و درمان افرادی که دارای مشکلات سوء مصرف مواد مخدر هستند ، فراخوانده می شود.
روش های متداول بررسی مصرف مواد مخدر شامل دو روش ایمونوکروماتوگرافی که همان رپید تست های اعتیاد خودمان است و کروماتوگرافی لایه نازک یا همان tlc است .
این آزمایشات علیرغم داشتن مزایایی همچون دسترسی یه نتیجه سریع همچنین میزان هزینه بسیار ارزان معایبی هم دارند که از جمله آنها نیازمند دریافت نمونه ادرار یا خون بصورت تهاجمی و یا استفاده از معرف های شیمیایی می باشد
همین دو دلیل محققان را بر نتابید تا به دنبال راهی جدیدی باشند که بدون نیاز به نمونه گیری بیولوژیک مانند ادرار و خون و مو و بزاق و همچنین مصون کردن آزمایشات از راه های تقلب در تست اعتیاد و همچنین دامنه بیشتر زمان تشخیص آخرین مصرف مواد تا 21 روز از روش تشخیص مردمک چشم با تحریک های نوری و ثبت و پردازش آن توسط رایانه روی بیاورند
همه مواد مخدر اصلی مورد سوء استفاده ، از جمله تریاک و شیشه و کوکائین ، ماری جوانا ، آمفتامین ، فن سیکلیدین ، هروئین و الکل ، ممکن است علائم چشمی معمولی ایجاد کنند که با آزمایش سریع چشم به راحتی قابل تشخیص است.
این علائم شامل پتوز ، اندازه غیر عادی مردمک ، عدم واکنش مردمک به چالش سبک ، نیستاگموس و عدم همگرایی است. هنگامی که علائم چشمی تشخیص داده می شود ، مصرف دارو باید با تجزیه و تحلیل مایعات بدن تأیید شود.
آزمایش سریع چشم برای استفاده معمول در هنگام غربالگری نوجوانان ، ورزشکاران و کارمندان با مشاغلی که ایمنی ضروری است مناسب است
تست اعتیاد مردمک چشم چگونه عمل می کند؟
بسیاری از داروهای غیرقانونی یا مواد شیمیایی باعث تغییرات فیزیولوژیکی ناخواسته در بدن ما می شوند. قطعا آنها اثراتی بر روی چشم خواهند گذاشت.
داشتن آگاهی در مورد اثرات مواد مخدر بر چشم از دیدگاه چشم پزشک مهم است. درک اثرات سوء آنها بر چشم می تواند به تشخیص زودهنگام و شروع درمان مناسب کمک کند.
راههای تجویز این داروها عبارتند از: خوراکی ، سیگار کشیدن ، استنشاق بینی ، تزریق داخل وریدی ، کاربرد موضعی یا کاربرد روی سطوح مخاطی . تغییراتی که می تواند در چشم توسط داروهای سمی ایجاد شود ، از خفیف/بدون علامت تا از دست دادن شدید بینایی و اندوفتالمیت و در نتیجه از دست دادن دائمی بینایی متغیر است
برای درک بهتر روش شناسایی اعتیاد فرد از روی مردمک چشم باید این توضیح را بدهیم که اساس این روش بر پایه ثبت حرکات مردمک چشم در برابر تحریک آنها توسط فلاش های نوری استو بعد از آن پردازش توسط رایانه
این شیوه بر اساس ساختار خاص عنبیه پایه گذاری شده است.از نظر آناتومی و فیزیولوژی عنبیه دارای ساختاری عصبی عضلانی است و کارش تنظیم میزان ورو نور به چشم است
اینکار را توسط تنظیم قطر مردمک انجام می دهد
عکس مردمک چشم افراد معتاد
بسیاری افراد می خواهند از روی حالت مردمک چشم بتوانند تشخیص بدهند که شخص مورد نظر چه ماده ای مصرف کرده است و این امر کاملا علمی و درست است
مردمک چشم افراد معتاد یا مصرف کنندگان مواد پس از ورود مواد به خون تغییر حالت می دهد و بسیاری از پزشکان هنگامی که با بیماری مواجه می شوند که دچار بیش مصرفی و اوردوز شده است برای اینکه متوجه نوع مسمومیت شوند مردمک چشم فرد را با نور نگاه می کنند
این امر هم موجب این می شود که واکنش مردمک به نور را ببینید و هم اینکه اندازه مردمک به گشادی یا سوزنی بودن می رود را بررسی کنند
با توجه به نوع ماده مخدر و میزان مصرف، مواد مخدر تاثیر جداگانه یا ترکیبی بر روی سیستم عصبی پاراسمپاتیک یا سمپاتیک می گذارد. این اتفاق زمانی می افتد که عناصر داروها بر انتقال دهنده های عصبی در مغز تأثیر می گذارند که تا حدی میدریازیس را تحت کنترل قرار داده و باعث گشاد شدن مردمک چشم ها می شود.
گشاد شدن مردمک چشم یا به اصطلاح پزشکی میدریازیس همان باز شدن عنبیه چشم است که به علت فعال شدن دو ماهیچه، اسفنکتر (عضله تنگ کننده) عنبیه و ایریس (عضله گشاد کننده) عنبیه می باشد که در زیر به بررسی این ماهیچه ها می پردازیم:
سیستم عصبی پاراسمپاتیک بدن، که در حالت استراحت فرآیندهای خودکار بدن فرد را کنترل می کند، موجب واکنش اسفنکتر می شود. سیستم عصبی سمپاتیک، که واکنش بدن را در حالت جنگ یا گریز کنترل می کند، موجب ایجاد واکنش در عضله گشاد کننده می شود.
برخی از داروها، به خصوص محرک های روان گردان و اعتیاد به مواد مخدر، تأثیر زیادی بر هر دو ماهیچه دارند و باعث گشاد شدن مردمک چشم می شود.
تاثییر مواد مخدر مختلف بر روی مردمک چشم
مواد افیونی: مانند تریاک، مرفین، هروئین، کراک هروئین، دزومرفین و متادون سبب کاهش هوشیاری شده و چشم ها را به حالت خواب آلود و به اصطلاح خمار در می آورند.
مواد THC دار: مانند حشیش و ماری جوانا (گل) که از مشتقات شاهدانه هستند باعث قرمز شدن غیر عادی چشم در همان اولین مصرف می شوند، همچنین دور چشم ها سیاه شده و به حالت پف کرده تغییر پیدا می کنند.
مواد محرک: مانند شیشه، کوکائین و کراک کوکائین باعث باز شدن غیر عادی و بیش از حد کل چشم می شوند و مردمک به مقدار کم گشاد می شود.
مواد توهم زا یا روان گردان: مانند اکستازی، ال اس دی، ماری جوانا ( گل)، کتامین، مسکالین، سیلوسایبین باعث بروز بیشترین تاثیر مواد مخدر بر مردمک چشم می شوند و مردمک منبسط و گشاد می گردد، به نحوی که فرد متخصص به راحتی این تغییر مردمک را تشخیص می دهد. مصرف این دسته از مواد مخدر همچنین باعث چرخش چشم در میدان دید بدون تمرکز و درک می شوند.
عوارضی که اشاره کردیم آسیب های جدی برای چشم ایجاد نمی کنند ولی گاهی تاثیر مواد مخدر بر چشم به معنای آسیب زدن به بافت چشم می باشد. از جمله این آسیب های چشمی می توان به آب مروارید، آب سیاه و کاهش قدرت بینایی به صورت موقت یا همیشگی اشاره کرد.
